Jak zadbać o stawy?

Kłopoty ze stawami to nie tylko dolegliwość starszych osób. Do lekarzy zgłaszają się coraz młodsi ludzie z problemami układu kostno-stawowego. Zwłaszcza zimą należy zadbać o stawy, by nie bolały oraz by zachować pełną sprawność i pozostać aktywnym ruchowo.

Dlaczego bolą stawy?

Stawy należą do układu ruchu człowieka i mają za zadanie łączenie dwóch kości. Składają się one z powierzchni stawowej, torebki stawowej i jamy stawowej. Mogą zawierać też inne elementy, takie jak więzadła, kaletki maziowe, łąkotki i inne. Każda część ma inne zadanie, np. chrząstka stawowa działa jak amortyzator, dzięki czemu zmniejsza ryzyko urazu reki lub nogi. Z kolei torebka stawowa stabilizuje staw i chroni go przed nadmiernym przesunięciem. Jamy stawowe odpowiadają za utrzymanie optymalnego ciśnienia wewnątrz stawu, a maż stawowa działa jak smar, zmniejszając tarcie. Dlatego kiedy chrząstka nie jest już tak sprężysta, a mazi nie jest wystarczająco dużo, wówczas zwiększa się tarcie i pojawia się ból.

Czego nie lubią stawy?

Stawy zużywają się naturalnie w miarę upływu lat. Jednak nie tylko czynniki biologiczne powodują ich stopniowe zużycie. Równie ważna jest nasza higiena życia. Czy prowadzimy siedzący, czy aktywny tryb życia? Najczęstszą przyczyną urazu stawu jest skręcenie, zwichnięcie lub nadwerężenie stawów. Spowodowane nie tylko wypadkami, ale także zbyt intensywnym treningiem, zwłaszcza u osób, które na co dzień prowadzą oszczędny tryb życia.

Przyczyną chorób stawów jest również nieprawidłowa dieta, prowadząca do nadwagi i otyłości. Nadprogramowe kilogramy obciążają stawy, powodując osłabienie więzadeł oraz szybsze zużycie chrząstki stawowej.

Paradoksalnie nawet pogoda ma wpływ na stan naszych stawów. Pod wpływem zimna tkanki otaczające staw, ulegają obkurczeniu, co powoduje sztywność i zwiększone tarcie, czyli zwiększa ryzyko uszkodzenia chrząstki stawowej. Stawy nie lubią też wilgoci i braku promieni słonecznych. Dlatego też zima jest zawsze ciężkim okresem dla osób z dolegliwościami układu ruchu.

Stawy nie lubią monotonii. Każdy wielokrotnie powtarzany ruch powoduje przeciążenie konkretnego stawu, np. podczas pisania na klawiaturze narażone są stawy nadgarstków. Dla stawów niekorzystne są też ruchy nagłe, gwałtowne lub nadwerężające jeden staw np. podczas noszenia torebki na tym samym ramieniu, możemy spodziewać się bólu w stawie barkowym. Z kolei chodzenie na wysokich obcasach przyczynia się do bólu kręgosłupa oraz wpływa niekorzystnie na kondycję stóp.

Na koniec, ale nie najmniej ważny czynnik wpływający negatywnie na nasze stawy, czyli stres. Pod wpływem stresu następuje, usztywnienie powięzi i ścięgien, co prowadzi do zmian w układzie kostno-stawowym. Natomiast napięcie mięśni przeciążają stawy, w wyniku czego odczuwamy silny ból.

Co jest dobre dla stawów?

Stawy lubią ruch. Najlepsza będzie umiarkowana aktywność fizyczna, regularna, ale delikatna, niepowodująca obciążania stawów. Dla początkujących dobrą aktywnością są spacery. Przy siedzącej pracy należy zadbać o przerwy, gimnastykę przy biurku i odpowiednią porcję ruchu.

Warto zadbać o odpowiednią dietę bogatą białko oraz w składniki mineralne (wapń, fosfor, cynk), w witaminy C, D, E oraz w kwasy tłuszczowe omega-3. Znaleźć je można w nabiale, chudym mięsie, w rybach i owocach morza. Dobrym wyborem jest dieta śródziemnomorska. Jest ona zdrowa i pozwala zadbać o wagę, tak by nie doprowadzić do otyłości.

Stawy lubią delikatne traktowanie i poświęcanie im odpowiedniej uwagi. Dlatego należy równomiernie rozłożyć ciężar na obie ręce podczas noszenia np. siatek z zakupami. Zamiast podnosić  ciężary lepiej je przesunąć, a gdy nie można uniknąć podnoszenia, trzeba to robić w prawidłowy sposób.

Bardzo ważnym składnikiem wspomagającym odbudowę stawów jest kolagen. Można go przyjmować profilaktycznie lub wspomagająco w odbudowie chrząstki stawowej. Zapobiegawczo możemy brać kolagen w sytuacji, gdy nasza dieta jest uboga w kolagen. W końcu nie każdy lubi salceson, golonkę, podroby czy galarety. Osobiście wolę łykać kolagen w kapsułkach.

Stawy lubią być rozluźnione i mieć ciepło. Dlatego nie należy się nadmiernie stresować, lub nauczyć się rozładowywać stres. Natomiast wychodząc na zewnątrz, gdy pada i jest zimno, ubierajmy się odpowiednio do pogody, chroniąc stawy.

Pamiętaj, że…

Niedobór kolagenu w diecie wywołuje choroby, które prowadzą do ograniczenia sprawności ruchowej. Nieleczone choroby zwyrodnieniowe stawów utrudniają codzienne funkcjonowanie, a urazy stawów wymagają  odpowiedniej rehabilitacji, fizjoterapii i łykania leków przeciwbólowych. Dlatego zadbaj o stan stawów, by uniknąć bólu oraz zachować pełną sprawność na lata.